O Өмнөд Азийн улсууд хамгийн том орон
Энэтхэг, түүний хаяа залгаа Пакистан, Бирм, Шри-Ланка, Бангладеш зэрэг газар
Британийн эзэнт гүрний эзэмшилд орж байсан. Тиймээс англи хэл албан ёсоор
хэрэглэгддэг. Өрнө Ази, Газрын дундад тэнгисийнхэнтэй эртнээс худалдаа, соёлын
солилцоотой байсан. Будда, Хиндү зэрэг шашин үүсч хөгжиж түүнээсээ дорно зүгийн
орнуудад дэлгэрчээ. Мөн Арабаас Перс, түрэгээр дамжин түрсэн Ислам шашин зарим
улсын үндсэн шашин, соёл болсон.
Энэтхэг
улс
OЭртний Перс хэлний хинду
("Индын орон", үеэр задалвал "Инд мөрөн+орон") гэдгээс
Согд, Уйгураар дамжин Монгол хэлэнд Энэтхэг хэмээн нэрлэгджээ.. Монголчууд бас
Жагарын орон гэж нэрлэдэг.
Урлаг
соёл
OМЭӨ 321 онд Энэтхэгт
анхны нэгдсэн улс бий болсон. Уран барилга, байгууламжийн ихэнхийг модоор
бүтээж байсан бөгөөд Ашок хааны /МЭӨ 268-232 он/ үед Буддын шашинг төрийн шашин
болгосноор барилга байгууламж, уран барилгадаа чулууг ашиглаж эхэлсэн.
Маурийн
хаанчлал буюу Ашокийн уран барилга зураг
OЭнэтхэг улс нь өнө
эртний соёл иргэншлүүдийн төрөлх эх орон нь болдог бөгөөд чухамхүү энэ улсад
хинду шашин, буддын шашин, сикх, жайни зэрэг шашнууд бий болжээ. Мадьхья-Прадеш
нутагт байх чулуун зэвсгийн үеийн ханан дээрх зураг эртний Энэтхэгт хүн амьдарч
байсан ул мөр болдог. 9000 жилийн тэртээд анхны байнгын суугчид бий болж Инд
голын хөвөөнөө хожмын соёл иргэншилт гүрний суурийг тавьжээ.
Энэтхэгийн хүн амын 80.5% нь Хиндү, 13.4% нь
Ислам, 2.4% нь Христ, 1.8% нь Сикх, 0.7% нь Будда, 0.4% нь Жайна шашны
шүтлэгтэй юм байна.
ШАШИН
Энэтхэг
орон бол Индийн соёл иргэншил болон бусад эртний соёл иргэншил үүсэн цэцэглэсэн
өлгий нутаг бөгөөд түүхийн ихэнх үед худалдааны замын зангилаа болж, суурин
иргэншил, соёл, шашин цэцэглэн хөгжиж байжээ. Энэтхэгт Хиндү, Будда, Сикхи,
Жайна дөрвөн шашин үүсч хөгжиж байв.
АРИУН
ҮХЭР
Эртний
Энэтхэгт бух болон зэрлэг үхрийн махаар бурхдад тахил өргөдөг байсан. Гэсэн ч
дараагаар нь сүүн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх зорилгоор үнээ нядлахыг хориглосон.
Ригвидагийн ишлэлд Адити /бурхан/ үнээг Дэви /гоо сайхны бурхан/- аар
тодорхойлсон гэж үздэг. • Мах идэхийг хориглосноор эртний Ведийн сударт цагаан
хоолтныг хөхүүлэн дэмжсэн. Нэг сургаалд : “Мах идсэний гэм гэж үгүй гэхдээ
түтгэлзэх хэрэгтэй” гэж заасан.
ЗАН
ЗАНШИЛ
OЭнэтхэг улсад хүн
итгэмээргүй олон зан үйл, заншил байдаг. Түүнийн нэг нь эмэгтэй хүнийг нохойтой
гэрлүүлдэг уламжлалт ёслол юм.
Энэтхэг
хуримын ёслолд хүргэний гутал маш чухал үүрэг гүйцэтгэдэг
Учир нь хүргэн хуримын ёслолд
оролцохдоо гутлаа заавал тайлах ёстой байдаг ба сүйт бүсгүйн хамаатнууд гутлыг
нь хулгайлах ёстой байдаг гэнэ. Харин хүргэний талынхан гутлыг нь хамгаалж,
хулгайд алдахгүйн тулд юу эсийг хийдэг байна. Хэрэв сүйт бүсгүйн талынхан хүргэнийхээ
гутлыг хулгайлж чадвал хүргэний талынхан тэдэнд хүссэн хэмжээний мөнгийг нь
төлж, гутлаа эргүүлэн авах уламжлалтай.
Энэтхэг
хувцас Энэтхэгт хувцас хамгийн анх МЭӨ 5000 онд байсан Индус хөндийн соёл
иргэншилд тэмдэглэгдсэн байдаг
O. Малтлагаар ясан зүү ,
модон хөшүүрөг ихээхэн олддог. Эртний Энэтхэгийн даавуу хийх технологи сайн
хөгжсөн, зарим арга нь одоог хүртэл хадгалагдан иржээ. Эртний Грекийн түүхч
Геродот "чанар, үзэмж нь хэтэрсэн сайн хонины ноос" гэж Энэтхэг
даавууг тодорхойлсон байна. Энэтхэгийн даавуун хувцас нутгийн хуурай , халуун
цаг агаарт тохирсон байдаг.
Энэтхэг
хоол
Эртний
үе Анх энэтхэгчүүд хоол хүнсэндээ ногоо, жимс, үр тариа, өндөг, сүүн
бүтээгдэхүүн, зөгийн бал, заримдаа мах хэрэглэдэг байв. . Хинди шашинтнууд
үхрийн мах огт хэрэглэдэггүй
